Serwis systemów przeciwpożarowych - podstawowe pojęcia

• centrala systemu pożarowego CSP - to główny element sterujący systemu sygnalizacji pożaru. Do niej podłączone są detektory i elementy sterujące/wykonawcze.
• czujnik pożarowy - urządzenie umożliwiające wykrycie pożaru i przesyłające sygnał do centrali. Występują różne rodzaje czujników przeznaczone do różnego rodzaju pożarów np. czujki dymu, temperatury, jonizacji, płomienia, gazów itd.
• moduł powiadomienia straży pożarnej - element odpowiadający za przesłanie sygnału alarmowego do lokalnej jednostki straży pożarnej.
• panel wyniesiony - dodatkowy panel obsługowy oddalony od centrali najczęściej w celu łatwego dostępu.
• przegląd techniczny systemu sygnalizacji pożaru SSP - ogół czynności techniczno-kontrolnych umożliwiających określenie sprawności systemu ochrony przeciwpożarowej. Przeglądy są wymagane obowiązujacymi regulacjami prawnymi.
• sensor - element elektroniczny wewnątrz czujnika systemu sygnalizacji pożaru wykrywający określone czynniki np. dym, temperaturę itd.
• sygnalizator - element wykonawczy systemu pożarowego sygnalizujący stan alarmowy świetlnie i/lub dźwiękowo.

Przegląd systemu sygnalizacji pożaru SSP - dlaczego należy wykonywać?

Niestety wciąż jest to jedno z częstszych pytań i wciąż przegląd systemu sygnalizacji pożaru SSP postrzegany jest przez pryzmat obowiązku ze względu na przepisy, które nakazują go wykonać. Jednak przede wszystkim najważniejsze jest bezpieczeństwo użytkowników i samego obiektu. Każdy chce mieć zapewnione bezpieczeństwo, a urządzenia mimo wielu lat wysiłków ich producentów nie są wieczne i niezawodne. Tym samym aby system sygnalizacji pożaru SSP mógł ochronić nas lub naszych bliskich musimy dać mu szansę i utrzymywać go w sprawności technicznej. Współczesne obiekty są budowane coraz lepiej, ale nie są pozbawione zagrożeń pożarowych wywołanych błędami ludzkimi lub usterkami technicznymi. Dane Urzędu Statystycznego za lata 2017-2020 pokazują, że każdego roku Straż Pożarna odnotowuje ok.120-150 tysięcy pożarów w Polsce. Tam gdzie systemy sygnalizacji pożaru SSP są zainstalowane i działają sprawnie możliwe jest wczesne wykrycie zagrożenia i ewakuacja lub ugaszenia pożaru we wczesnym stadium. Wg danych KGPSP czujniki pożarowe pozwalają na zmniejszenie liczby ofiar nawet o 50%. To jedno z najważniejszych narzędzi do walki z pożarem.

• BEZPIECZEŃSTWO:
  System sygnalizacji pożaru SSP musi zadziałać w krytycznej sytuacji i nie będzie miał drugiej szansy. Dlatego musi być regularnie kontrolowany.
  
  
• INSTRUKCJA OBSŁUGI I KONSERWACJI:
  Instrukcje obsługi zawierają informacje o wymaganych czynnościach kontrolnych i konserwacyjnych. Należy sie do nich stosować i prawidłowo eksploatować system. Wymogi instrukcji są ważne zarówno z punktu widzenia bezpieczeństwa jak i gwarancji oraz ubezpieczyciela obiektu.
  
  
• PRAWO:
  Obowiązujące przepisy nakazują w wielu miejscach stosowanie systemów pożarowych, a w tym systemów sygnalizacji pożaru SSP (SAP). Wiele regulacji nie ma bezpośrednio wskazanej konieczności wykonania okresowych czynności serwisowych, ale to nie znaczy, że nie trzeba ich wykonywać. Już sam nakaz zastosowania systemu ochrony pożarowej ma w domyśle utrzymywanie go w sprawności, a nie tylko przysłowiowe "powieszenie do odbioru przez strażaka".
  
  Dz.U. 2023 poz. 682 "Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 marca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo budowlane"
  
  Art.5.
  2. Obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z wymaganiami, o których mowa w ust. 1 pkt 1-7.
  
  Art.61.
  Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany:
  1) utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2;
  
  Art.70.
  1. Właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego, na których spoczywają obowiązki w zakresie napraw, określone w przepisach odrębnych bądź umowach, są obowiązani w czasie lub bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1-4, usunąć stwierdzone uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem.
  2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, powinien być potwierdzony w protokole z kontroli obiektu budowlanego. Osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie przesłać kopię tego protokołu do właściwego organu. Właściwy organ, po otrzymaniu kopii protokołu, przeprowadza bezzwłocznie kontrolę obiektu budowlanego w celu potwierdzenia usunięcia stwierdzonych uszkodzeń oraz uzupełnienia braków, o których mowa w ust. 1.
  
  Art.93.
  Kto:
  8) nie spełnia obowiązku, o którym mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1-4,
  9) nie spełnia, określonych w art. 63 ust. 1 lub art. 64 ust. 1 i 3, obowiązków przechowywania dokumentów, związanych z obiektem budowlanym lub prowadzenia książki obiektu budowlanego,
  podlega karze grzywny.
  
  Dz.U. 1999 nr 74 poz. 836 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych.
  § 5.1. Okresowej kontroli, o której mowa w art.62 ust.1 pkt.1 lit. a) ustawy, podlegają elementy budynku narażone na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania, których uszkodzenia moga powodować zagrożenie dla:
  1) bezpieczeństwa osób,
  2) środowiska,
  3) konstrukcji budynku.
  2. W toku kontroli, o której mowa w ust. 1, szczegółowym sprawdzeniem należy objąć stan techniczny:
  (...)
  6) urządzeń stanowiących zabezpieczenie przeciwpożarowe budynku,
  
  Szczegółowy i bezpośredni wymóg okresowych przeglądów technicznych systemów sygnalizacji pożaru SSP (SAP) znajdziemy z kolei w przepisach ochrony przeciwpożarowej.
  
  Dz.U. 2023 poz. 822 "Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 marca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów"
  
  "Rozdz.1 par.3. pkt.3. Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzone w okresach ustalonych przez producenta nie rzadziej jednak, niż raz w roku".
  
  Tu warto zwrócić na ważny element. Przepisy nie wskazują wprost co jaki okres ma być wykonywany przegląd systemu sygnalizacji pożaru SSP lub innych systemów pożarowych, tylko odsyła do zapisów dokumentacji techniczno-ruchowej DTR lub instrukcji obsługi. Tym samym jeżeli jakiś producent systemu pożarowego zaleca przegląd co 6 miesięcy to tak właśnie należy go realizować. Jednocześnie jeżeli instrukcja przewiduje okres dłuższy niż 12 miesięcy lub nie przewiduje go wcale to przepisy precyzują, że przegląd ma być wykonany nie rzadziej niż co 12 miesięcy.
  
  
• UBEZPIECZENIE:
  Ubezpieczyciele obiektów także są ważnym ogniwem i nie pozostają bezczynni. Umowy jakie zawierają posiadają klauzule mówiące o tym, że budynek ma być eksploatowany zgodnie z zaleceniami producentów urządzeń jakie się w nim znajdują. To ważne ponieważ brak wykonywana czynności kontrolno-konserwacyjnych zalecanych w instrukcji obsługi może być powodem do odmowy wypłaty odszkodowania.

Przegląd systemu sygnalizacji pożaru SSP - jak często wykonywać?

Przeglądy techniczne systemów pożarowych, a w tym systemów sygnaliazacji pożaru SSP trzeba realizować wg zaleceń producenta zawartych w instrukcji obsługi, nie rzadziej jednak niż co 12 miesięcy.

Podstawą prawną są poniższe przepisy o ochronie przeciwpożarowej.

Dz.U. 2023 poz. 822 "Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 marca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów"

"Rozdz.1 par.3. pkt.3. Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzone w okresach ustalonych przez producenta nie rzadziej jednak, niż raz w roku".

Regulacje dokładnie precyzują, że pierwszeństwo mają zalecenia producenta danego systemu, a dopiero jeżeli okres przewidziany przez niego był dłuższy niż 12 miesięcy lub nie było żadnych zaleceń to przegląd ma się odbywać maksymalnie co 12 miesięcy. Tym samym punktem wyjścia do określenia co jaki czas ma być realizowany przegląd techniczny jest instrukcja obsługi danego systemu. W przypadku systemów sygnalizacji pożaru SSP najczęściej przyjmowanym okresem jest 12 miesięcy.

Przegląd systemu sygnalizacji pożaru SSP na obiekcie - wymagane informacje

• typ i ilość zamontowanych urządzeń
• wysokość montażu urządzeń
• dostęp do czujek w przestrzeniach międzysufitowych i pomieszczeniach technicznych o utrudnionym dostępie
• rodzaj i przeznaczenie obiektu (np. budynek biurowy)
• czy obiekt posiada strefy zagrożenia wybuchem
• sposób udostępnienia obiektu i ewentualne dodatkowe wymagania (np. szkolenie wewnętrzne bhp pracowników serwisu)

Jak powinien przebiegać przegląd techniczny systemu sygnalizacji pożaru?

Kontroli powinny podlegać wszystkie elementy systemu sygnalizacji pożaru co oznacza m.in. uruchomienie alarmu wszystkich czujek pożarowych lub ręcznych ostrzegaczy pożarowych i sprawdzenie reakcji wszystkich elementów systemu. Samo przeglądanie stanu czujek na centrali, praktykowane przez niektórych nieuczciwych wykonawców, to zdecydowanie za mało ponieważ nie weryfikuje czy dana czujka prawidłowo wykrywa zagrożenie (może być np. zanieczyszczona, zakryta czy uszkodzona co nie będzie widoczne na centrali). Do testów czujek należy używać odpowiedniego sprzętu tak aby test był prawidłowy i nie powodował zanieczyszczeń lub uszkodzeń. Tym samym:

• Nie należy stosować niekontrolowanych źródeł dymu (palących się przedmiotów, papierosów itp.)
• Nie należy używać niekontrolowanych żródeł wysokiej temperatury (np. otwartego ognia, zapalniczek itp.).
• Przy pracach budowlanych trzeba odpowiednio zabezpieczyć detektory.

Serwis systemów pożarowych - kompleksowa obsługa

W P.T.SIGNAL rozumiemy, że zarządzanie obiektem to duże wyzwanie, a ilość czasu ograniczona. Dlatego oferujemy możliwość stałej obsługi instalacji bezpieczeństwa. Będziemy pilnować harmonogramu okresowych przeglądów technicznych, a także zapewniać niezbędne naprawy.

Obiekty wyposażone są w liczne instalacje i nie ma możliwości obsługi wszystkich, ale warto grupować niektóre z nich aby przeprowadzane czynności były kompleksowe. Pozwala to na obniżenie kosztów, zmniejszenie ilości dokumentów oraz czasu niezbędnego do obsługi czynności serwisowych lub udostępniania pomieszczeń. P.T.SIGNAL wykonuje serwis następujących instalacji:

• systemy detekcji gazów
• układy wentylacji mechanicznej
• systemy sygnalizacji pożaru (SSP)
• systemy oddymiania
• instalacje gazowe i punkty redukcyjno-pomiarowe gazu

Zaufaj profesjonalistom.
Zespół serwisowy P.T.SIGNAL

Stan prawny na 04.2023
P.T.SIGNAL nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie powyższych informacji w jakimkolwiek celu i w jakimkolwiek zakresie. Wszelkie interpretacje regulacji prawnych są podane jedynie w celu orientacyjnym i P.T.SIGNAL nie ponosi odpowiedzialności za ich prawidłowość.